Traverten Nedir?
Traverten, kalsiyum bikarbonat yönünden zengin yeraltı sularının mağaralardaki boş kısımlarda birikmesi ve yeryüzüne taşmasıyla oluşmaktadır. Tamamen doğal oluşumlu olan bu yapıların temeli kirece, yani kalsiyum karbonata dayanmaktadır. Aynı şekilde beyaz görünümünün sebeplerinden en önemlisi de, kalsiyum karbonata bağlı olarak kireçlenmeden kaynaklanmaktadır. Bunun yanı sıra travertenler, genel olarak sıcak su kaynakları çevresinde oluşum göstermektedirler. Kalsiyum karbonat bu kaynaklara karışarak kirecin dibe çökmesini sağlar ve bu sayede basamaklar oluşur. Ülkemizde bunun en güzel örneği ise Denizli – Pamukkale’de ün yapmış olan travertenlerimizdir.
Travertenler Nasıl Oluşur?
Yeraltı sularının ansızın basınçsız bir ortama çıkmasına bağlı olarak, bu suların içerisinde erimiş durumda bulunan kalsiyum karbonat bir anda çökelir ve tortul tabakalar oluşturur. Tabii bu çökelme esnasında karbondioksit miktarı sıfırlanarak sertleşme gerçekleşecektir. Sertleşme sonucunda oluşan tortul taşlar ise zamanla merdiven şeklini almaktadırlar. Son durumda ortaya çıkan bu estetik görünümlü yapının ismine de traverten adı verilmektedir.
Türkiye’de Traverten Örnekleri?
Travertenlere ülkemizin birçok yerinde rastlamak mümkündür. Fakat bunlardan en büyük ve gösterişli olanı Denizli – Pamukkale travertenleri olduğundan, genellikle buradaki yapılar öne çıkmıştır. Ülkemizdeki bu şehirlerde travertenler yaygın olarak bulunmaktadır:
- Denizli – Pamukkale
- Ağrı – Diyadin
- Erzincan – Otlukbeli
- Erzurum – Hölenk
- Van – Başkale
- Hadim – Aksazak
- Hadim – Yerköprü
- Bolu – Akkale
- Sivas – Sıcakçermik