Yeryüzü şekillerini anlatan bölüm

Yeryüzü Şekilleri

Limanlı Kıyılar

Geniş tabanlı akarsu vadilerinin denize yakın kesimlerinin ya da koy veya körfezlerin kıyı oku ile önünün kapatılması sonucu Limanlı Kıyılar oluşur. Koy veya körfezin önünün kıyı oku tarafından kapatılması ile bu alan gemiler açısından korumalı bir alan haline gelir. Böylece uygun bir liman oluşur. Bu limanların bulunduğu kıyılara Limanlı Kıyı denir. Limanlı Kıyılar Ülkemizde Nerelerde […]

Yeryüzü Şekilleri

Boyuna Kıyı Tipi

Dağların kıyı çizgisine paralel olarak uzandığı kıyı tipi Boyuna Kıyı Tipi’dir Bu kıyı tipinde kıyı ile iç kesimler arası ulaşım zordur. Bu kıyılardaki limanların hinterlandı (etki alanı) dardır. Denizel etki iç kesimlere geçemez. Kıta sahanlığı dardır yani deniz birdenbire derinleşir bu sebeple delta oluşumu için uygun değildir. Boyuna Kıyı Tipi Ülkemizde Nerelerde Görülür? En güzel […]

Yeryüzü Şekilleri

Enine Kıyı Tipi

Dağların kıyı çizgisine dik uzandığı kıyılar Enine Kıyı Tipi’dir. Dağlar kıyı çizgisine dik olarak uzandığı için kıyı girintili çıkıntılı, buna bağlı olarak da koy, körfez, liman sayısı fazladır. Dağlar kıyıya dik uzandığı için kıyı ile iç kesimler arasındaki ulaşım kolaydır bu yüzden bu kıyılardaki limanların hinterlandı (etki alanı) daha geniştir. Kıta sahanlığı geniştir buna bağlı […]

Yeryüzü Şekilleri

Kalanklı Kıyılar

Kalanklı Kıyılar, kalkerli kayaçların bulunduğu kıyılarda kalkerin erimesi sonucunda oluşan koyların sular tarafından doldurulması ile oluşan yer şekilleridir. Kalanklı Kıyılar Ülkemizde Nerelerde Görülür? Mersin Silifke, İstanbul Şile’deki Kerpe kıyıları. Kalanklı Kıyılar Dünyada Nerelerde Görülür? Fransa Marsilya kıyıları en güzel örnekleridir.

Yeryüzü Şekilleri

Haliçli Kıyılar

Haliçli kıyılar okyanusa kıyısı olan ülkelerde görülen girintili şekillerdir. Ay’ın çekim kuvveti ile meydana gelen Medcezir (gelgit) olayı sonucunda akarsu ağızları aşındırılarak kara içlerine doğru girinti meydana getirir, bu girinti şekline haliç, bu şeklin bulunduğu kıyılara haliçli kıyı adı verilir. Haliç Kıyılar’ın diğer bir adı da Estuar Kıyı Tipi’dir. Haliçli Kıyılar Ülkemizde Nerelerde Görülür? Ülkemizin […]

Yeryüzü Şekilleri

Watt Tipi Kıyı

Watt tipi kıyı’ya okyanusa kıyısı olan ülkelerde rastlanmaktadır. Gelgit (Medcezir) olayının etkili olduğu okyanus kıyılarında git evresinde sular çekilir deniz dipleri yüzeye çıkar; gel evresinde ise sular ilerler yüzeye çıkan deniz dipleri tekrar sular tarafından kapatılmış olur. Buradaki kıyılar bu olaydan dolayı bazen kara bazen deniz konumundadır. Bu olayın etkisiyle kıyılar hafifçe süpürülmüş olur bu […]

Yeryüzü Şekilleri

Ria Kıyı

Derin akarsu vadilerinin kıta oluşumu(epirojenez) esnasında sular altında kalması ile Ria kıyı tipi oluşur. Adını İspanya’nın kuzeybatısındaki kıyılardan almıştır. Ria Tipi Kıyılar Ülkemizde Nerelerde Görülür? Ülkemizde Menteşe Yöresi kıyıları, İstanbul ve Çanakkale boğazlarının ayrıca İstanbul’daki Haliç bölgesinin bulunduğu alanlarda görülür. Ria Tipi Kıyılar Dünyada Nerelerde Görülür? Güneybatı İrlanda kıyıları,  Fransa’daki Bretanya kıyıları, İngiltere ve Çin’in  […]

Yeryüzü Şekilleri

Föhrde Kıyılar

Föhrde kıyı tipinin oluşmasında en büyük etken 4. zamanda buzullarla kaplı çok yüksek olmayan alanların sular altında kalmasıdır. Föhrde Kıyılar Ülkemizde Nerelerde Görülür? Kıyılarımızda buzul etkisi olmadığından bu kıyı tipine ülkemizde rastlanmaz. Bu aynı zamanda Föhrde kıyılar ülkemizde neden olmaz sorusunun cevabıdır. Föhrde Kıyılar Dünyada Nerelerde Görülür? Dünyadaki en güzel örnekleri Baltık Denizi kıyılarıdır.

Yeryüzü Şekilleri

Skyer Kıyılar

Skyer Kıyılar, Buzul etkisinin yoğun hissedildiği alanlarda buzulların biriktirdiği drumlin, moren gibi malzemelerin sular altında kalmasıyla oluşur. Fiyortlu Kıyılar ve Skyer Kıyılar’ın Farkı Fiyortlu kıyılarda buzul vadileri sular altında kalıyorken, skyer kıyılarda moren, drumlin gibi oluşumlar sular altında kalır. Yani fiyortlu kıyılarda aşınım söz konusu iken, skyer kıyılarda birikim söz konusudur. Skyer Ülkemizde Nerelerde Görülür? […]

Yeryüzü Şekilleri

Fiyortlu Kıyılar

Buzulların oluşturduğu vadilerin zamanla sular altında kalmasıyla fiyortlu kıyılar oluşur. Bu kıyılarda bol miktarda koy, körfez, yarımada görmek mümkündür. Kıyılar ağaç dallarına benzer. Fiyort Ülkemizde Nerelerde Görülür? Ülkemizde buzul etkisi deniz seviyesine kadar inmediği için fiyortlu kıyılara rastlanmaz. Bu aynı zamanda Fiyort ülkemizde neden görülmez sorunun cevabıdır. Fiyort Dünyada Nerelerde Görülür? Dünyada en güzel örnekleri […]